یا زهرا -سلام الله علیها -

​نام اصلی حضرت معصومه علیها السلام چه بوده است؟

نام حضرت معصومه علیها السلام « فاطمه کبرى » بود زیرا حضرت کاظم علیه السلام سه دختر به نام فاطمه داشتند و حضرت معصومه علیها السلام بزرگتر از آنها بود .

مادر آن حضرت بانوى بزرگوارى به نام « نجمه » خاتون بود .

لقب « معصومه » را امام رضاعلیها السلام بر ایشان نهاد . در شرافت نسب حضرت معصومه علیها السلام همین بس که ایشان دختر امام ، خواهر امام و عمه امام هستند و همگى این ائمه به علاوه امام باقر و امام صادق علیهم السلام در جلالت شأن ایشان ، روایت دارند .

آن حضرت از معدود امام زادگانى است که پنج معصوم در عظمت شأن او سخن گفته اند . درست است که روایات متعدّد و فراوانى در شأن شهر قم و اهالى آن وارد شده . ولى به طور مسلّم اهمیت و مقام حضرت معصومه علیها السلام به این جهت نیست که در قم مدفون گردیده اند بلکه در میان فضائلى که قم داشت مهمترین فضیلت این است که حضرت معصومه علیها السلام را در خود جاى داد .
اولین کسانی که برای حضرت معصومه(س) بارگاه ساختند چه کسانی بودند؟
اولین سایه بان مقبره شریف حضرت معصومه علیها السلام را خاندان اشعرى بنا نمودند . حضرت زینب دختر امام جوادعلیه السلام نیز گنبد و بارگاهى با آجر و سنگ و گچ بر روى مرقد مطهر ساخت و در هر دوران صحن و سراى حضرت پرشکوه تر گشت تا اینکه در زمان صفویّه گسترش حرم به اوج خود رسید و حرم فعلى از آثار همان دوره است .
فضیلت زیارت حضرت معصومه(ع) در احادیث چگونه بیان شده است؟
درباره فضیلت زیارت حضرت معصومه (س) روایات فراوانی از پیشوایان معصوم رسیده است. از جمله، هنگامی که یکی از محدثان برجسته قم، به نام «سعد بن سعد» به محضر مقدس امام رضا (س) شرفیاب می شود، امام هشتم خطاب به ایشان می فرماید: «ای سعد! از ما در نزد شما قبری است». سعد می گوید: فدایت شوم! آیا قبر فاطمه دختر موسی بن جعفر (س) را می فرمایید” می فرماید: “آری، هر کس او را زیارت کند، در حالی که به حق او آگاه باشد، بهشت از آن اوست.”

پیشوای جهان تشیع امام جعفر صادق (س) نیز در این باره می فرماید: “هر کس او را زیارت کند، بهشت بر او واجب گردد". و در حدیث دیگری آمده است: “زیارت او، هم سنگ بهشت است".
حضرت معصومه(س) پس از چه مدتی برای دیدار امام رضا(ع) به سمت قم حرکت کردند؟ 
یک سال بعد از رفتن حضرت علی بن موسی الرضا ـ علیه السّلام ـ به سرزمین خراسان یعنی در سال 201 هـ حضرت معصومه ـ علیها السّلام ـ خواهر حضرت رضا، برای زیارت برادر از مدینه به مقصد خراسان حرکت کرد یا به موجب نقلی که چندان اعتبار ندارد طبق دعوت برادر رهسپار خراسان شد. چون آن حضرت با همراهانش وارد ساوه شد، بیمار و رنجور بود و می ‎دانست در آن نزدیکی شهری است به نام قم که مردم آن از دوست‎داران اهل بیت اطهار هستند. از این امر چنین استنباط می ‎شود که آوازه تشیع مردم قم و علاقه شدید ایشان به اهل بیت به مدینه هم رسیده بود.
آیا اکنون محلی که حضرت معصومه(س) در آن موقع عبادت می کردند موجود است؟
محلی که حضرت معصومه در آن به عبادت می‎پرداخته اکنون معین و زیارتگاه است. گویا در این سخن اختلافی نباشد که حضرت فاطمه معصومه ـ علیها السّلام ـ مدت هفده روز در آن محل توقف داشته و پس از آن رحلت فرموده است. بنابر نوشته کتاب قم، بعد از غسل دادن و کفن کردن و نمازگزاردن برجسد مطهر او، موسی بن خزرج آن حضرت را در زمینی در بابلان (همین محل فعلی) نیمه دوّم قرن چهارم که به او تعلق داشت دفن کرد و بر سر تربت او سایه‎بانی درست کرد.
چرا می گویند زیارت نامه حضرت معصومه(س) نشانه جایگاه والای ایشان است؟
یکی از شواهد عظمت استثنایی حضرت معصومه ـ سلام الله علیها ـ زیارتنامه ‎ای است که به خصوص، حضرت رضا ـ علیه السّلام ـ در شأن ایشان صادر فرموده است. زیرا بعد از فاطمه زهرا ـ سلام الله علیها ـ تنها زیارتی که از امام معصوم برای یک زن نقل شده، زیارت حضرت معصومه ـ سلام الله علیها ـ است و هیچ یک از بانوان خاندان عصمت و طهارت زیارت مخصوص از امام ندارد.
همسفران حضرت معصومه(س) چه کسانی بودند و مسیر سفر ایشان از کدام مناطق ایران بود؟
در روایت های نقل شده که در این سفر چهار برادر آن حضرت و همچنین نزدیک به چهل نفر از مردان که همگی از خانواده‌های سادات و برادرزاده‌ها و اقوام حضرت فاطمه معصومه (س) در کنار ایشان بودند. این بزرگان در سفر خود به ایران، از شهرها و مناطق مختلف کشور ما عبور کردند تا ایرانی ها خاندان پیغمبر اسلام (ص) را از نزدیک زیارت کرده و در گفت‌وگوهایی که میان ایشان انجام می شد، با اسلام بهتر آشنا شوند.
حضرت معصومه (س) را با عنوان «کریمه اهل بیت علیهم السلام» می شناسیم. این عنوان را چه کسی به ایشان اطلاق کرده است؟
این لقب را امام جعفر صادق (ع) به آن حضرت داده است. نقل است که آیت الله سید محمود مرعشی نجفی، پدر آیت الله سید شهاب الدین مرعشی ارادت زیادی نسبت به حضرت فاطمه زهرا (س) داشت و به همین دلیل همیشه آرزو داشت که مزار آن حضرت را از نزدیک زیارت کند. به همین دلیل چله ذکر و دعا گرفت و شب چهلم بعد از دعا و توسل زیاد، خواست که استراحت کند. همان موقع در عالم رویا به محضر مقدس امام باقر(ع) یا امام صادق (ع) مشرف شد وآن حضرت فرمود : «به محضر کریمه اهل بیت متوسل شوید.» آیت الله مرعشی نجفی با تصور اینکه منظور ایشان حضرت زهرا (س) است، عرض می کند که من این ختم قرآن را برای دانستن محل دقیق قبر شریف آن حضرت گرفته ام تا به زیارتشان مشرف شوم. امام (ع) می فرمایند: منظور من، قبر شریف فاطمه معصومه(س) در قم است. مرحوم مرعشی نجفی به محض اینکه از عالم رویا بیدار می شود برای زیارت مزار حضرت معصومه (س) به قم سفر می کند. البته باید بدانیم که طبق روایات، یکی از بانوان بزرگ بعد از حضرت فاطمه زهرا (س)، حضرت معصومه (س) است که شفیع روز قیامت شیعیان است.